Rodindoi phanglimata mashkar Rromani kultura hai e niva tolmachimaski
Translation Romani
Katar Avilo O Rromano Them?

O Rromano them tradyas hai beshlas ande mai but de pinda thema ande lumiya antrego desar o vakto kana telyardyas katar e Indiya. Le populatsiyi Rromane si gichime te aven katar desh zhi-ka desh-u-shtar milivoya zhene ande lumiya antrego. O mai but le Gazhikane skolarichi  alon/alosaren te pakyan ke le Rroma telyarde katar e Indiya sa kethane (katar o panshto zhi-ka o deshto  kentuyiya pala-Kristoste) worta kai Anatoliya, thai pala kodya tradyas ando Balkano thai mai palorral, ande Ivropa antrego. Ande kakale neve thema,  kerdine  kontakto  avre shibansa thai kulturansa  kai azbadine e Romani shib thai kultura hai parrudyile prya but  e Rromani  shib thai kultura originalni. Akana, mai moderni studiyi punktil karing ekh mai nevikani teyoriya, ke le Rroma tradine  katar e Indiya ande mai tsine grupurya ande l’ desh-u-yekhto hai desh-u-duito kenturiyi kana intreginas-pe le Gaznavidonsa katar e Gazna telal o Mahmud Ghazni (akana bushol Afganistan)  thai ferdi avile yekh narodo/natsiya kana sas sa-kethane ande Anatoliya mai anglal te zhantar ka  l’ avre thema. Thai-vi. le phurane teyoriyi sayek mothode ke le mai-anglune Hindukurya kai tradine katar e India sas artizanurya hai  komedyasha, e mai nevi teyoriya  propozil kathanitsko polekra, te phenel chachimasa, Rajput. Po kaver wast, katar e Rromani kezdiya,  le Rromane familiyi thai vitsi anavyarenas-pe  pala e buki worka pramata kai kerenas hai kakale kamas-parrudyon  pala o lokalno ekonomiya  thai  oportuniteturya disponibli lenge.

Kodo te avel sar shai, zhi-akana istoriyasha thai lingwisturya xan-pe  anda  penge teyoriyi hai  anda le daturya pe pushimata fundamentalni kai azban e kezdiya ande studiyi Rromane, si wuni paramaterya kai shai wodin amen kai e mai angluni istoriya le Rromengi. Mai angluno, o Rromano  narodo avilo katar e Indiya thai e Rromani ship avel katar le Indo-Ariyanítska shiba. Te chi denas-duma ekh mutuwalno shib kana telyarde la indiyatar,  musai sas lenge te denas-pe duma ges-gesestar swatonensa  hai gramatikasa kai line katar  but shiba Hindukitska Pakriturya  that-vi  fetsi katar o Sanskrito. Segundones kana le Romane parinturya tradenas katar e Indiya, kidine but swaturya fundamentalni  ando pengo vokabulariyo, swaturya katar e Farsikonitska, e Kurditska thai e Armenítska numa le mai but swaturya kidine avile katar e Gerkitska kana beshenas le Rroma ande Anatoliya ando vakto Vizantiyako. Ferdi le grupurya  kai telyarde le mai anglune katar e Vizantiya, le Roma kai beshle do mult, kidine but, but swaturya Gerkitska. Kakale swaturya si o segundo mai baro prochento la Rromanya shibako palal le swaturya katar le shiba Ariyanitska ande mai phurani shib kai denas duma le Rromane parinturya mai anglal katar won telyarde te  traden ande Ivropa hai kakale swaturyai shai dikhyon ande le mai but Rromane diyalekturya. Tritones, bare Rromane grupurya tradine, mai angluno ando Bakano (desh-u-trinto kenturiya) mai palorral, nordoste kai Ivropa (ando  desh-u-shtarto hai desh-u-panshto kenturiyi)  thai ande wurma, ando desh-u-inyato kenturya katar e Moldaviya thai e Vlaxiya  (Akana Rumuniya moderno) palal e Slobuzheniya hai tradine ka l’ Americhi, hai Ostraliya. Wuni Rroma sa-gata bishaldenas katar e Ivropa  ka l’ Americhi ando veko koloniyalno  an o desh-u-shofto kenturiya kai koloniyi Portugesítska thai Shpaniyolitska.  

Referentsiyi: 

Bakker, Peter and Kyuchukov, Hristo (eds), What is the Romani language?(Paris / Hertfordshire: Centre de recherches tsiganes / University of Hertfordshire Press, 2000).

Fact Sheets on Roma, Romani Projekt, Council of Europe. Retrieved 3 Sept 2011 from: http://romafacts.uni-graz.at/index.php/history/early-european-history-first-discrimination/arrival-in-europe

Fact Sheets on Roma, Romani Projekt, Council of Europe. Retrieved 3 Sept 2011 from: http://romafacts.uni-graz.at/index.php/history/second-migration-intensified-discrimination/second-migration

Karanth, Dileep (ed.), Danger! Educated Gypsy. Selected Essays. Ian Hancock (Hertfordshire: University of Hertfordshire Press, 2010).

LeBas, Damian and Acton, Thomas (eds), All Change! Romani Studies through Romani eyes (Hertfordshire: University of Hertfordshire Press, 2010).

Marsh, Adrian and Strand, Elin (eds), Gypsies and the Problem of Identities. Contextual, Constructed and Contested. Transactions Vol. 17 (Istanbul: Swedish Research Institute in Istanbul, 2006).

 


Translation Romani

Kolkorro Rromano swato Other Romani Word
Trobul ma interpretóri. (Kalderash)
Trubuj ma nakhavno. (Gurbeti)
Trubuj mange jekh boldari. (Lovari)
Trubul man jek interpretori. (Xoraxane)
 I need an interpreter. (EN)  Eu preciso de um intérprete. (PT)  J'ai besoin d'un interprète. (FR)  Necesito un interprete. (ES)  Ich brauche einen Dolmetscher. (DE)  Szükségem van egy tolmácsra. (HU)  Ho bisogno di un interprete (IT)  Çevirmene ihtiyacım var. (TR)  Potřebuji tlumočníka. (CS)


Kames te tolmachis kakya patrin?
Kamas-manges te tolmachis kako artikulo ande kiri shib? Te plachal tut, trade tiri tolmachiya ka translation@translationromani.net. Yekh data kana parrudyilo, kam-avel ankalado po saito.