Rodindoi phanglimata mashkar Rromani kultura hai e niva tolmachimaski
Translation Romani
Devleske Teksturya

Istorikalnones, Devleske Teksturya  sas len but importantsiya te pheren na ferdi le tribuyeli religiyalni numa thai-vi te wortosarel thai te standardaizil e shib le manushengi, te buflyarel o chitomas hai te nikeren e kris.  E mai angluni istoriya tolmachimaski ande westikani lumiya si phangli tanges ka o tolmachimos la Kristiyanona Bibliyako, thai o mai angluno zhanglo tolmachimos le Septuagintosko nakhlo ande duito kenturiya AX. Mai palorral, karing e agor la shtarto kenturiyako, Swinto Djeromo dinilo komisiya te tolmachil e Bibliya ande Latinitska, hai o Vulgato avilo e mai bari  xaying referentsiyaki vash le mai palune tolmachimata la Bibliyake ande avre shibande. (Swinto Djeromo si o Swinto patrono le tolmachengo.) Kana avile e mashunka shtamparimaski  ande desu-u-panshto kenturiya but tolmachimata la Bibliyake kerdile ande but shiba (Nyamptsitsones, Franzuzitskones, Inglezitskones) hai  e stampime Bibliya bufluyardyas-pe mashkar le manushende ando gineralno. Thai-vi kadya azhutisardyas le prostovi shiba/vernakulariyi le manushenge te zhivindin-pe ande ram. O Tolmachimos la Bibliyako Inglizitskones kai kerdyas o Thagar James 1, ashel ekh importanto referentsiya literariyo zhi ka ages hai o tolmachimos Nyamtsitskones kai kerdyas o Martin Luther ande dush-u-shtarto kenturya kerdyas o standardo le Nyamptsiskone shibake. Ande desh-u-inyato kenturiya avile but neve tolmachimata la Bibliyako, vash egzemplo, Yorubones (Yoruba) thai Kechuwanes  (Quechua). O Eugene Nida, katar le American Bible Society, si mishto-zhanglo/vestime vash e buki kai kerdyas sar piyoneri ande kakya mal thai-vi vash leski aplikatsiya ando modernone Westinakanone tolmachimaski teyoriya. E Summer Institute of Linguistics (SIL) nikerel ages le tolmachimata la Bibliyake ande but shiba, thai porenchil e Ethnologue, yekh anda le mai halyarimaske xayinga le shibange ande lumiya antrego. Istorikalni traditsiyi tolmachimaske le Devleske teksturya  ande diferentni thana akana keren ekh zorali mal le rodimaske. Tolmachimata katar le Budistni teksturya, vash egsemple, si gichime te kerdilenas  ando duito hai trinto kenturiyi  ande l’ prostovi shiba la Indiyake sar e Sanskrito hai mai palorral,  Kitaitskones Kana le Hindukake skolarichi phirade ando Khitai.

Le diferentni Rromane Komunitaturya line angali diferentni religiyalni denominatsiyi. Rodimos sikadyas akana ke wuni pakyayimata katar o Hinduwismo la Indiyako shai arakhen-pe, vash egsemplo, e bersheski piligrantsiya kai Sara e Kali ande Kamarga ka Les Saintes-Maries-de-la-Mer ando gav Arles ando Franzuzo thai ande l’swaturya kai anen-pe o Hinduwismo sar o Del Vayu thai  e Rromaniya kai si basime ande Aruryvedic gindurya pe wuzhimos thai mahrimos. Le Rromane grupurya arakhline o Kristiyaniteto mai anglunes ande Armeniya numa kerdine mai zoralo kontakto ande Vizantiya Anatoliyaki. Kana avile ande Ivropa, le Rroma sas persekutime katar le bare le khangeriyange, doplo Katolichi hai Protestantitsko. Ages le mai but le Rromenge adoptisarde o Kristiyaniteto  kai lel but formi  mashkar le komunitaturya: Katolikismo, Protestantismo, Evangelismo hai Pravoslavnikismo/Ortodoksismo. Aver importanto religiya si o Islamo, kai si buflyardo ande Turkiya hai ando Balkano. But Rroma ande Bosna hai Herzegovina line les angali, thai-vi ande Shutka (Shuto Orizare), ekh bari Rromani mahala pashal o foro Skopiya ande Makadoniya. Le mai anglune tolmachimata katar le religiyalni teksturya shai-vi te avilenas molebini kristiyani.  O mai angluno tolmachimos la Bibliyako kerdilo ando bishto kenturya. Si akana tolmachimata pe kotora Bibliyake ande but Rromane diyalekturya, Kalderashitskones, Lovaritskones, Ursaritskones, Baltikanitskones, Sinteyitskones, Balkanitskones, Pan-Rromanitskones thai-vi Arlitskones. O Rromano pastor Matéo Maximoff tolmachisardyas o Phurano Testamento Kalderashitskones thai o Valdemar Kalinin tolmachisardyas e Bibliya Baltikone Rromanes. Akana, but komuniteturya Rromane thodine-pe ande Khangeriya Rromane thai line and angali o evangelismo thai E Khangeri Pentekostalno kai baryol ande importansiya desar kontakto le Franzusitskone evangelistosa, Clément Le Cossec  ando mashkar le bishtone kenturiyako. Thai-vi o Matéo Maximoff hai o Steve Demeter si dui mishto-zhangle  pakyade. Le pastorya Rromane haznin Rromane tolmachimata hai anel andre Rromane religiyalni gilya ande pengi buki evangelikalni. O mai vestime ministeriya si kodo katar o Gypsy Smith (Gipso Petalengro) ande Angliya. Teksturya Muslimanitska tolmachisavaile Rromanes thai-vi o Kurani katar o gilabayitori Bosnako, Muharem Serbezovski. Ceferino Jiménez Malla El Pele.

 Referentsiyi:

Hancock, Ian, "Romani ("Gypsy") Religion", RADOC, 2001.

Pasqualino, Caterina (ed), "Religions revisitées", Études tsiganes, No. 20, Paris: Études tsiganes, 2004.

Slavkova, Magdalena, “A Critical View of Contemporary Romology: Employing the Evangelical Sources”, Сохань, П., Н. Зiневич (Ред.) Роми Украïни: iз минулого в майбутнэ. Науковi записки. Т. 15. Киïв: Национаљна Академiя Наук Украïни, Институт украïнськоï Археографiï та джерелознавства iм М.С. Грушевського (2008) 385-394.

Tcherenkov, Lev and Stéphane Laederich (2004), The Rroma (2 vols),Basel: Schwabe AG Verlag.

 

 


Translation Romani

Kolkorro Rromano swato Other Romani Word
kafenava internetoski (Kalderash)
internet kafe (Gurbeti)
o internetesko kavezovo (Lovari)
O interneti kafakoro (Xoraxane)
 Internet café (EN)  Internet café (PT)  Café Internet (FR)  Internet café (ES)  Internetcafé (DE)  internet kávézó (HU)  Internet café (IT)  İnternet kafe (TR)  Internetová kavárna (CS)


Kames te tolmachis kakya patrin?
Kamas-manges te tolmachis kako artikulo ande kiri shib? Te plachal tut, trade tiri tolmachiya ka translation@translationromani.net. Yekh data kana parrudyilo, kam-avel ankalado po saito.