Rodindoi phanglimata mashkar Rromani kultura hai e niva tolmachimaski
Translation Romani
Terminologiyange Studiyi

Le Terminologiyange Studiyangi mal akadamikoski si lantsome zurales ka  applied linguistics (studiyi akademikoske) bute-shibangi dokumentatsiya hai tolmachimos spesiyalaizime, hai ges-gestestar lantsome ka computational linguistics, (sikayimata-shibenge po komputeri), bute-shibangi dokumentatsiya, shtiriya, zhanglimata hai komunikatsiyalni siyensiyi. thai-vi o lasharimos datango hai tolmachimaske teknologiyi. Nitala swatonenge listi, glosariyi hai kidimata spesyalaizime  vokabulariyange kerdile de but bersh, phari buki pe baryarimaske kerimos siyentsifikni hai sistematikni  vash le regli teyoratikalni, gindurya, praktsiyi hai metologiyi  kai haznin-pe sar ekh fundo te kerdyol rodimos terminologiyako hai peski aplikatsiya  chi sluchayisailo  zhi-ka rano ande 20to kenturiya. Istorikalnones, o kerimos, o kidimos, o mothodimos, e prezentatsiya hai o porenchimos terminologiyake sa shpidine pengi zor te anzaren naihiyi shtiriyake hai penge kumpaniyake diwanurya.  E shtiriya siyentifiknaki natura sas phari ande evolutsiya/parruyimos vash le studiyi ande terminologiya. Mai anglal katar e 20to kenturya, e internatsonalizatsiya  le siyentsyaki, trobulas k' l' siyentisturya/gogyake gazhe len pala pende o zoralo wast  ande diskutsiyi pe anavyarimata, swaturya hai gindurya ande pengi mala swakorro ando rrundo. Sar sikadilo o skolarimos na-domultano, o diwano siyentifikno dikhilo sar "universalno" , thai kasevestar, but zhene shai-vi chi dikhle le hamimata hai kovlimata  kai anklen katar diferentni  shibake hai kulturake obichaya. Ande wurma, kakale traditsiyi  sas phare pe retorikalni/gugle-swatonege  kokala, protokolurya hai pe prezentatsiya gindonendar hai shtiriyatar. O fugo buflyarimos teknologiyango ando pozlo 20to kenturiya, papalam le internetosa thai-vi o haznimos la Inglisitskonya shibako ande lumiya antrego te huladyol shtiriya spesyaizime - spesyalones ande mala medesinake, siyentsiya hai teknologiyi - yekhwar mai ekh data ingerdas anglal e tribuyala vash o zuralo rodimos hai praktsiyi ande terminologiyi. Dazhi kana shiba, kulturi hai teknologiyi maren protivo kompletno standardizatsiya, ande wurma amblaven-pe akordo pe wuni protokolurya  pala shibake hai teknikalni standardurya te keren komunikatsiyi ande lumiya antrego hai ifektivnones ando agesesko moderno lumiya. O  International Organization for Standardization (ISO) ( E Organizatsiya pala e standardaizizatsiya) si yekh pramatno korpo kai lel-pe peste o responsibilitate te lasharel industriyalni hai komersiyalni standardurya.

O Eugen Wüster (Becheski Skola) si gineralnones prindjardo  sar yekh anda le mai bare fundatorya pala agesutno Terminology Studies (Studiyi Terminologiyange). Ages, programurya studiyange kruyal e lumiya gineralnones thon khetane teyoriya hai praktsiya, hai pashile katar doplo preskriptívno hai diskriptívno metodurya hai perspektivi. Swaturya hai gindurya kai fundamentalnones lasharel amari shtiriya thai hakyarimos la lumiyako si ke mai bare anzarimaske shtigli le studiyi Terminolgiyange. Fundamentalnones, chachuni definitsiyi le swatosko si shibaki artikulatsiya gogyake konseptosko, savo, kana thodino ande relatsiya kai avre konsepturya, maladyon te anzaren struktura shtiriyáki kai azbal ekh naihiya spesyalaizime. O kerimos konsepturyango hai swatonengo ande relatsiya arakhel peske haznimaske praktikalitate mai palorral  ande standardizatsiyake initsiyativi hai irimaske stategiyi. Sosyoterminologiya, sosyo-prinjarimnaski terminologiya, teyoriyi komunikatívnone terminologiyange hai metodologiyi dikhen hai mothon o drom ando save terminologiyi hai shiba si haznime ando gesutno trayo. Pala kakale pashumata, swaturya gindon-pe te amblavel po konteksto ku dinamiknones parruyimaske granitsi. Pengi reprezentatsiya si bi-preskriptivnones phandadi ka o chachuno haznimos. Terminografiya si e metadologiyake-fundime praktsiya vash o kidemos, mothodimos hai lasharimos  spesyalaizime swatonenge, hai terminotichi  mothol-pe e praktsiya pala terminografiya azhutime katar komputeriyake aparati hai teknologiyi, kaseve sar kodole kerdine te ankalaven swaturya hai te keren paralelni korponge kerimos. Do-shibange hai bute-shibange terminologiyi rikordurya hai datange xayinga rrazin le spesyalni tsirkumstantsiyi tolmachimaske, dino k' tsegome swaturya, konsepturya hai strukturi shtiriyake nai yekh-fyalo mashkar shibande. Pramatni terminologurya haznin-pe katar ekh buflo kidemos metologiyango hai praktsiyi ande pengi buki, numa pramatni tolmacha kamen te haznin mai xansi  sofistikalni programurya pala terminologiyange datange xayingake kerimos, gineralnones ferdi ando kerimos do-shibange vai bute-shibange rikordurya kai maladyon shtiriya minimalno sar gramatikalni kategoriyi, thai avre xayinga, ke-kola.

Referentsiyi:

Bowker, Lynne (ed), Lexicography, terminology, and Translation, Ottawa: University of Ottawa Press, 2006.

Budin, Gerhard (2009), "From Terminologies to Ontologies – Advances in Knowledge Organization" presentation posted on TermNet – International Network for Terminology, "Terminology Blog".

Cabré, M. Teresa (1999), Terminology: Theory, methods and applications, Amsterdam/Philadelphia: John Benjamins Publishing.

Gambier, Yves and Luc Van Doorslaer (eds), Handbook of Translation Studies. Vol. 1, Amsterdam / Philadelphia: John Benjamins Publishing Company, 2010. Also online. Translation Studies Bibliography Online (2004).

L`Homme, Marie-Claude (2008), Initiation à la traductique. 2e édition revue et augmentée, Montreal: linguatech éditeur inc.

L`Homme, Marie-Claude (2004), La terminologie : principes et techniques, Montreal: Les Presses de l`Université de Montréal.

L`Homme, Marie-Claude and Sylvie Vandaele (eds), Lexicographie et Terminologie : Compatibilité des modèles et des méthodes, Ottawa: Les Presses de l`Université d`Ottawa, 2007.

Montgomery, Scott L. (2000), Science in Translation. Movements of Knowledge through Cultures and Time, Chicago/London: The University of Chicago Press.

Wright, Sue Ellen, and Gerhard Budin (1997), Handbook of Terminology Management, Amsterdam / Philadelphia: John Benjamins Publishing Company.


Translation Romani

Kolkorro Rromano swato Other Romani Word
Kon? (Kalderash)
Kon? (Gurbeti)
Ko(n)? (Lovari)
Koj si? (Xoraxane)
 Who? (EN)  Quem? (PT)  Qui? (FR)  ¿Quién? (ES)  Wer? (DE)  Ki? (HU)  Chi? (IT)  Kim? (TR)  Kdo? (CS)


Kames te tolmachis kakya patrin?
Kamas-manges te tolmachis kako artikulo ande kiri shib? Te plachal tut, trade tiri tolmachiya ka translation@translationromani.net. Yekh data kana parrudyilo, kam-avel ankalado po saito.